Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Przysusze

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 października 2024 roku

Sąd Rejonowy w Przysusze III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Waldemar Żytniak

Protokolant: stażysta Marta Kozioł

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 01 października 2024 roku w P.

sprawy z powództwa M. N. i D. N. działających przez przedstawicielkę ustawową L. N.

przeciwko R. N.

o podwyższenie alimentów

I.  należne od R. N. na rzecz M. N. c. L.
i R., ur. (...), alimenty w kwocie 850,00 zł (osiemset pięćdziesiąt złotych zero groszy) miesięcznie, ustalone wyrokiem Sądu Rejonowego w Przysusze III Wydział Rodzinny i Nieletnich wydanym w dniu 27 października 2022 roku w sprawie III RC 28/22, podwyższa do kwoty 1.050,00 zł (jeden tysiąc pięćdziesiąt złotych zero groszy) miesięcznie, płatne do 15-ego dnia każdego miesiąca do rąk matki L. N. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynają od 09 października 2023 roku;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  nie obciąża powodów kosztami procesu;

IV.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 93/23

UZASADNIENIE

Powodowie M. N. i D. N., reprezentowani przez przedstawiciela ustawowego – matkę L. N., pozwem złożonym w dniu
09 października 2023 roku (data prezentaty Sądu) przeciwko R. N. wnieśli
o podwyższenie alimentów, dotychczas zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego
w P. III Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 27 października 2022 roku w sprawie III RC 28/22 w wysokości odpowiednio 850,00 zł i 750,00 zł, do kwoty 1.200,00 zł i 900,00 zł płatnych do rąk przedstawicielki ustawowej małoletnich powodów od dnia 01 września 2023 roku do dnia 15 – ego każdego miesiąca, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Ponadto powodowie wnieśli o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu. Przedstawicielka ustawowa powodów w uzasadnieniu wskazała, że za zasadnością podwyższenia dotychczas orzeczonych alimentów przemawia upływ półtora roku oraz wielu zamian w życiu powodów. L. N. wyjaśniła, że powódka M. N. rozpoczęła nowy etap w swoim życiu rozpoczynając naukę w szkole średniej, co wiąże się ze znacznym kosztem jej utrzymania, na które składają się wydatki związane ze zmianą szkoły, internatem, czy dojazdami do szkoły. Powódka M. N. ponadto ponosi koszty związane ze stałą opieką ortodontyczną, gdyż stan uzębienia wymagał zakupu aparatów ortodontycznych w łącznej kwocie 3.400,00 zł, jak również opieką dermatologa. Z kolei koszty utrzymania powoda D. N. wzrosły w związku
z większymi kosztami treningów o 50,00 zł, czy dodatkowymi zajęciami karate, których miesięczny koszt wynosi 200,00 zł. Ponadto koszty utrzymania powodów zwiększyły się ze względu na wzrost kosztów związanych z wyżywieniem, czy ubraniem. (pozew – k. 2 – 5)

Pozwany R. N. w złożonej w dniu 15 listopada 2023 roku (data prezentaty Sądu) odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powodów zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany podważył zasadność podwyższania dotychczas ustalonych alimentów, gdyż powodowie nie podali żadnych racjonalnych argumentów uprawdopodabniających roszczenie, ani dowodów na uzasadnienie roszczenia. Przedstawicielka ustawowa powodów wnosi o podwyższenie alimentów mimo zmiany okoliczności oraz nie odnosząc się do swoich dochodów. Pozwany zakwestionował wszystkie okoliczności wskazane w pozwie, poza tym, że jest ojcem powodów, ich daty urodzin, datę rozwodu, zawarcia ugody i wyroku w przedmiocie podwyższenia alimentów oraz tego, że płaci zasądzone alimenty. Pozwany odnosząc się do swojej sytuacji majątkowej wskazał, że utrzymuje się z prac dorywczych z miesięcznych dochodem
w maksymalnej wysokości 3.000,00 zł. (odpowiedź na pozew – k. 30 – 34)

Strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska, aż do momentu zamknięcia rozprawy.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. N. ur. (...) i D. N. ur. (...) są dziećmi L. N. i R. N.. (okoliczności bezsporne)

Sąd Rejonowy w Przysusze III Wydział Rodzinny i Nieletnich wyrokiem wydanym w dniu 27 października 2022 roku w sprawie III RC 28/22 podwyższył należne M. N. i D. N. od R. N. alimenty odpowiednio do kwoty po 850,00 zł
i 750,00 zł miesięcznie od 28 kwietnia 2022 roku. Wyrok uprawomocnił się w dniu
04 listopada 2022 roku. (okoliczności bezsporne; wyrok – k. 83 i zarządzenie – k. 84 akt III RC 28/22)

M. N. dochodząc podwyższenia alimentów w sprawie III RC 28/22, jako usprawiedliwioną potrzebę mając wpływ na wysokość ponoszonych kosztów swojego utrzymania wskazywała m.in. koniczność ponoszenia wydatków związanych z opieką ortodontyczną i dermatologiczną. (dowód: pozew – k. 2 – 6 i elektroniczne zestawienie operacji –
k. 13 akt III RC 28/22)

L. N. w dniu 30 stycznia 2023 roku i 13 kwietnia 2023 roku poniosła koszty związane z zakupem dla M. N. aparatów ortodontycznych w łącznej wysokości 3.400,00 zł. (dowód: elektroniczne zestawienie operacji – k. 11; paragony – k. 9)

L. N. w dniu 30 sierpnia 2023 roku na zakup podręczników poniosła wydatek w wysokości 350,00 zł, w tym na podręczniki do klasy 1 w wysokości 240,00 zł. (dowód: elektroniczne zestawienie operacji – k. 10)

L. N. za wizyty M. N. w dniu 01 marca 2023 roku poniosła koszty w wysokości 140,00 zł, w dniu 12 kwietnia 2023 roku poniosła koszty
w wysokości 140,00 zł, w dniu 24 maja 2023 roku poniosła koszty w wysokości 300,00 zł,
w dniu 20 czerwca 2023 roku poniosła koszty w wysokości 300,00 zł, w dniu 02 sierpnia 2023 roku poniosła koszty w wysokości 190,00 zł, w dniu 19 września 2023 roku poniosła koszty w wysokości 200,00 zł, w dniu 24 października 2023 roku poniosła koszty w wysokości 200,00 zł, w dniu 05 grudnia 2023 roku poniosła koszty w wysokości 200,00 zł, w dniu
09 stycznia 2024 roku poniosła koszty w wysokości 250,00 zł, w dniu 13 lutego 2024 roku poniosła koszty w wysokości 220,00 zł, w dniu 21 marca 2024 roku poniosła koszty
w wysokości 220,00 zł oraz w dniu 21 maja 2024 roku poniosła koszty w wysokości 270,00 zł. (dowód: elektroniczne zestawienie operacji – k. 11 i 102 – 103)

L. N. w dniach 26 czerwca 2023 roku, 19 grudnia 2022 roku
i 24 października 2022 roku poniosła wydatki związane z wizytami stomatologicznymi każde w wysokości 70,00 zł. (dowód: elektroniczne zestawienie operacji – k. 12)

L. N. w dniu 11 września 2023 roku i 03 października 2023 roku tytułem (...) w szkole M. N. uiściła łącznie kwotę 60,00 zł. (dowód: elektroniczne potwierdzenie operacji – k. 13)

M. N. w roku szkolnym 2023/2024 rozpoczęła naukę w szkole średniej
w P.. Od września 2023 roku mieszka w Internacie przy Zespole Szkół nr (...)
im. L. S. w P.. Z tytułu powyższego L. N. ponosi koszty związane z wyżywieniem w wysokości 13,00 zł brutto dziennie i opłatę eksploatacyjną w wysokości 30,00 zł miesięcznie. L. N. w dniu
11 września 2023 roku w związku z powyższym poniosła koszt 260,00 zł,
a 03 października 2023 roku w wysokości 286,00 zł. L. N. na koszty związane z dojazdem córki do szkoły/internatu i do domu ponosi wydatki w miesiącu
w wysokości 150,00 zł. (dowód: elektroniczne potwierdzenie operacji – k. 13; zaświadczenie – k. 100; wniosek o przyjęcia do szkoły – k. 101; zeznania L. N. – k. 116 – 118 i 205 - 206)

L. N. przekazuje M. N. kieszonkowe: we wrześniu 2023 roku w łącznej wysokości 152,00 zł, w październiku 2023 roku w łącznej wysokości 120,00 zł, w listopadzie 2023 roku w łącznej wysokości 90,00 zł, w grudniu 2023 roku w łącznej wysokości 130,00 zł, w styczniu 2024 roku w łącznej wysokości 80,00 zł, w lutym 2024 roku w łącznej wysokości 120,00 zł, w marcu 2024 roku w łącznej wysokości 160,00 zł, w kwietniu 2024 roku w łącznej wysokości 160,00 zł oraz w maju 2024 roku w łącznej wysokości 160,00 zł. (dowód: elektroniczne zestawienie operacji – k. 104 – 106; zeznania L. N. –
k. 116 – 118 i 205 - 206)

L. N. od sierpnia 2023 roku utrzymuje się z wynagrodzenia
w wysokości 650,00 (...) miesięcznie, a ponadto z otrzymywanego czynszu za najem mieszkania w wysokości 1.800,00 zł. Wcześniej L. N. zarabiała 550,00 (...), a z tytułu najmu mieszkania otrzymywała czynsz w wysokości 1.500,00 zł miesięcznie. (dowód: zeznania L. N. – k. 116 – 118 i 205 - 206; potwierdzenie – k. 132 – 134; wydruk e-KW – k. 136 – 144; PIT – k. 145 – 182)

R. N. aktualnie utrzymuje się z prowadzonego gospodarstwa rolnego
o powierzchni 3 ha i prac dorywczych, z których jest w stanie osiągnąć miesięcznie ok. 3.000,00 zł. Gospodarstwo rolne otrzymał od swoich rodziców i użytkuje go od 1997 roku. Od ok. roku nie wyjeżdża do pracy do Wielkiej Brytanii, gdzie wykonywał prace związane z montowaniem ogrodzeń oraz pracami ciesielskimi. Dzięki pracy w Wielkiej Brytanii jego sytuacja finansowa była 100% lepsza. (dowód: zeznania R. N. – k. 199 – 202 i 206 – 207; zeznania świadków – k. 202 – 205)

Powyższe okoliczności faktyczne Sąd ustalił na podstawie zgodnych
i niekwestionowanych twierdzeń stron, przedstawionych w dotychczasowych rozważaniach dokumentach oraz zeznaniach świadków, pozwanego i przedstawicielki ustawowej powodów. Sąd przeprowadził również dowód z dokumentów z akt sprawy III RC 28/22. Sąd dał wiarę złożonym zeznaniom pozwanego, przedstawicielki ustawowej powodów oraz świadków w zakresie w jakim były one ze sobą spójne i korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym. Sąd ocenił wszystkie zeznania z dużą ostrożnością, gdyż przedstawicielka ustawowa powodów i pozwany są bezpośrednio zainteresowani jak najkorzystniejszym dla siebie rozstrzygnięciem, a ich interesy są zdecydowanie sprzeczne. Również zeznania świadków, jako osoby bliskie dla pozwanego (matka i córka) należało oceniać z taką samą ostrożnością. Dokonując ich oceny Sąd miał na uwadze, że z uwagi na powyższe okoliczności, strony i świadkowie mogą być zainteresowani konkretnym, korzystnym sposobem rozstrzygnięcia. Zeznania świadków i stron postępowania cechuje często emocjonalne podejście do sprawy, które utrudnia dokonanie obiektywnej oceny
i analizy postrzeganych zdarzeń. Niezależnie od stopnia uczciwości świadków i stron oderwanie się od postrzegania sprawy przez pryzmat korzystnego rozstrzygnięcia dla jednego z nich, może nastręczać trudności.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało częściowemu uwzględnieniu.

Zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o. obowiązek dostarczania środków utrzymania
i wychowania dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie obciąża rodziców dziecka. Rodzice dziecka są więc obowiązani wspólnie do przyczyniania się do zaspokajania potrzeb dziecka, przy czym obowiązek ten ciąży również na tym z rodziców, z którym dziecko na co dzień przebywa.

Zakres świadczeń alimentacyjnych reguluje natomiast z art. 135 § 1 k.r.o. zgodnie
z którym zakres świadczeń alimentacyjnych zależy z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz z drugiej strony od finansowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Brzmienie art. 135 § 1 k.r.o. wskazuje więc, iż każdorazowo zakres świadczeń alimentacyjnych ograniczony jest z jednej strony usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego, a z drugiej strony możliwościami zarobkowymi zobowiązanego. Innymi słowy kwota zasądzonych alimentów nie może przekraczać usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej, ani też nie może przekraczać możliwości osób zobowiązanych. Potrzeby te winny być zaspokajane przez oboje rodziców, z tym że obowiązek alimentacyjny rodziców nie jest symetryczny (po połowie, ew. z uwzględnieniem osobistych starań), ale ma charakter zindywidualizowany i zależy zawsze od indywidualnych możliwości majątkowych i zarobkowych każdego z rodziców. Możliwości te są oceniane więc oddzielnie dla każdego z rodziców. Należy je odróżnić od rzeczywistych dochodów. Osoba na której ciąży obowiązek alimentacyjny winna dokładać maksymalnych starań, stosowanie do posiadanych możliwości, w uzyskaniu środków na utrzymanie osoby uprawnionej. Dodać również należy, iż wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka może polegać także na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie. Uwzględnianie jako wkładu alimentacyjnego osobistych starań w utrzymanie i wychowanie dziecka jest szczególnie istotne w sytuacji dzieci bardzo małych lub też dzieci wymagających stałej opieki z innego powodu np. ze względu na ich niepełnosprawność, ciężką i długotrwałą chorobę wymagająca opieki ze strony innych osób. Oczywistym bowiem jest, iż takie dzieci wymagają dużo więcej troski, opieki, uwagi a tym samym osobistych starań niż dzieci zdrowe i starsze np. kilkunastoletnie, czy tez wręcz pełnoletnie.

Z kolei zgodnie z art. 138 k.r.o. można żądać zmiany wysokości zasądzonych alimentów w przypadku zmiany stosunków między stronami. Zatem podstawą powództwa określonego w art. 138 k.r.o. może być tylko taka zmiana stosunków, która nastąpiła nie wcześniej niż po wydaniu prawomocnego wyroku zasądzającego alimenty i jest na tyle istotna, że wpływa na wysokość zasądzonych alimentów. Przez zmianę stosunków rozumieć należy zmianę sytuacji osobistej, rodzinnej, majątkowej każdej ze stron. Do zmiany sytuacji majątkowej dochodzi w szczególności w przypadku zmiany dochodów stron, przesunięć
w ich majątku; zwiększenia się bądź zmniejszenia koniecznych wydatków i kosztów utrzymania; uzyskania nowych możliwości zarobkowania bądź też w przypadku utraty dotychczasowych. Zmiana sytuacji osobistej i rodzinnej będzie miała miejsce
w szczególności w przypadku zmiany stanu zdrowia stron wpływającego na ich możliwości zarobkowe oraz wydatki, jak również w przypadku zwiększenia się bądź zmniejszenia liczby osób pozostających na ich utrzymaniu. Sąd bada przy tym zawsze, czy przedstawione powyżej procesy zaszły po stronie zarówno zobowiązanego jak i uprawnionego.

Dokonując analizy ustalonego w niniejszej sprawie stanu faktycznego
z uwzględnieniem powyższych wskazań stwierdzić należy, iż w ocenie Sądu w czasie od ostatniego wyroku określającego wysokość alimentów zostało udowodnione, że doszło do zwiększenia kosztów związanych z utrzymaniem powódki M. N., które to koszty związane są z rozpoczęciem przez ww. nauki w szkole średniej. W pozostałym zakresie powodowie nie udowodnili, że ich koszty utrzymania uległy znacznemu podwyższeniu. Wskazać w tym miejscu należy, że w przypadku powództwa o podwyższenie alimentów strona powodowa, na której zgodnie z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. spoczywa ciężar dowodu, powinna wykazać się szczególną inicjatywą dowodową poprzez przedstawienie odpowiednich dowodów umożliwiających Sądowi ustalenie, że powstały nowe wydatki związane z utrzymaniem, albo że dotychczasowe wydatki uległy znacznemu wzrostowi. Dopiero wówczas, gdy strona powodowa przedstawi takie dowody ciężar dowodu przechodzi na stronę przeciwną. W ocenie Sądu same twierdzenia przedstawicielki ustawowej powodów, co do wysokości kosztów utrzymania powodów są niewystarczające dla udowodnienia dochodzonego roszczenia.

Powodowie jako podstawę podwyższenia kosztów swojego utrzymania wskazywali na oczywisty wzrost cen wyżywienia czy ubrań, jednak nie przedstawili żadnych dowodów na fakt, że wydatki takie w ogóle ponoszą, czy że wydatki te faktycznie są większe niż dotychczas. Zauważyć w tym miejscu należy, że wraz z wiekiem wzrasta świadomość
i odpowiedzialność, a co za tym idzie dzieci w mniejszym zakresie niszczą swoje rzeczy. Ponadto nastolatkowie nie rosną tak szybko jak małe dzieci, gdzie zmiana garderoby podyktowana jest wyrastaniem z ubrań. Ponadto oczekiwania, co do wymiany ubrań ze względu na obowiązujące trendy musi uwzględniać poziom życia rodziców, jako osób zobowiązanych do alimentacji, oraz ich możliwości zarobkowe. Trudno bowiem przyjąć za uzasadnione oczekiwania dziecka, co do konieczności noszenia markowych i drogich ubrań, w sytuacji, gdy dotychczasowy poziom życia, czy możliwości zarobkowe rodziców to uniemożliwiają.

Powód D. N. podwyższenie alimentów uzasadniał ponadto zwiększeniem wydatków dotyczących zajęć dodatkowych, dojazdami na te zajęcia, zwiększeniem się kosztów wizyt lekarskich, czy dojazdami na te zajęcia i kosztami abonamentu. Powód nie przedstawił jednak żadnych dowodów na ponoszenie takich wydatków, czy uczestniczenie w takich zajęciach. Powyższe powód mógł udowodnić chociażby przedstawiając zaświadczenie ze szkoły boksu, że uczęszcza na takie zajęcia i ponosi określone koszty. Ponadto powinien był udowodnić, że uczestniczenie w tego typu zajęciach wynika z zaleceń lekarskich. Powód nie udowodnił również, że ponosi koszty związane z utrzymaniem telefonu, czy kosztów związanych z wizytami lekarskimi.

Powódka M. N. z kolei dochodziła podwyższenia alimentów w związku
z zwiększonymi wydatkami na kosmetyki, abonament telefoniczny, książki do szkoły, wycieczkami szkolnymi, wizytami lekarskimi, czy koniecznością poniesienia kosztów związanych z założeniem aparatów ortodontycznych i uczęszczaniem do szkoły średniej. W ocenie Sądu powódka udowodniła tylko zwiększenie się kosztów jej utrzymania dotyczących uczęszczania do szkoły średniej, tj. koszty związane z mieszkaniem w internacie i dojazdami. W pozostałym zakresie w niniejszej sprawie brak jest dowodów na ponoszenie wskazywanych wydatków i ich zasadności. Odnosząc się w pierwszej kolejności do wydatków związanych z kosmetykami, telefonem, czy wycieczkami szkolnymi powódka nie przedstawiła żadnych rachunków, czy zaświadczeń np. ze szkoły, że takie koszty ponosiła. Co się tyczy natomiast podręczników szkolnych z przedstawionej przez powódkę historii rachunku wynika, że na zakup podręczników poniosła wydatek w wysokości 350,00 zł, w tym na podręczniki do klasy 1 w wysokości 240,00 zł. Matka powódki w żaden sposób nie wyjaśniła jakich podręczników i czyich dotyczyła pozycja pt. „podręczniki”. Ponadto matka powódki mogła skorzystać z rządowego programu „Dobry start”, w ramach którego mogła uzyskać dofinansowanie na zakup podręczników w wysokości 300,00 zł. Co się tyczy natomiast kosztów związanych z wizytami u ortodonty i dermatologa, to powódka nie udowodniła w jakim zakresie wzrósł ten koszt. Powódka wraz z pozwem przedstawiła historię rachunku, z którego wynika, że na prywatne wizyty lekarskie ponosi miesięcznie koszt średnio 219,00 zł miesięcznie. W aktach sprawy III RC 28/22 znajdują się natomiast rachunki dotyczące wizyt lekarskich wystawione na kwotę 250,00 zł - 260,00 zł (k. 10 i 13).
W związku z tym, że okoliczności te powodowie powoływali w sprawie III RC 28/22, Sąd ustalając wysokość dotychczas ustalonych alimentów miał na uwadze te wydatki. Odnosząc się z kolei do poniesionych przez matkę powódki kosztów związanych z zakupem aparatów ortodontycznych, był to wydatek o charakterze jednorazowym. W orzecznictwie przyjmuje się natomiast, że pojedyncze wydatki nie podlegają zaspokojeniu w ramach obowiązku alimentacyjnego. Alimenty obejmują bowiem jedynie wydatki ponoszone cyklicznie, a nie jednorazowo. Takie jednorazowe wydatki mogą podlegać alimentacji jedynie w ramach incydentalnie zasądzonych kwot, przeznczonych na konkretne cele. (zob. wyrok SO
w P. z dnia 08 grudnia 2020 roku w sprawie II Ca 327/20, LEX nr 3107778)

Sąd uznał za uzasadnione zwiększenie wydatków na koszty dojazdów do internatu
i pobyt w tym internacie. Zgodnie z zaświadczeniem ze szkoły wynika, że przy założeniu
20 dniowego pobytu małoletniej w internacie koszt jej pobytu wynosi 290,00 zł miesięcznie,
a koszty dojazdów wynoszą ok. 150,00 zł. Sąd przyjął wskazane koszty przez matkę powódki, gdyż faktem powszechnie znanym jest, że odległość między miejscem zamieszkania powódki a internatem wynosi ok. 16 km. Przyjmując stawkę kilometrową
w wysokości 0,89 zł/km tygodniowy koszt dojazdu wynosi ok. 57,00 zł. (przywóz do szkoły w poniedziałek i odebranie w piątek).

Wobec powyższego Sąd podwyższył należnego powódce od pozwanego alimenty
o kwotę 200,00 zł.

Sąd orzekając o podwyższeniu alimentów miał na uwadze fakt, że w sprawie III RC 28/22 nieznana była Sądowi okoliczność uzyskiwania przez matkę powodów dodatkowego dochodu z tytułu najmu mieszkania, którego wysokość stawia matkę powodów
w zdecydowanie lepszej sytuacji materialnej niż dotychczas. Co się tyczy natomiast sytuacji majątkowej pozwanego zwrócić należy uwagę, że nie udowodnił on, że znajduje się w stanie zdrowia uniemożliwiającym podejmowanie zatrudnienia na dotychczasowych zasadach,
tj. wyjeżdżaniu do pracy do Wielkiej Brytanii, która to praca dawała mu 100% większe dochody niż obecnie prowadzone przez niego gospodarstwo rolne i prace dorywcze. Ponadto sam pozwany z jednej strony wskazuje, że nie może pracować bo choruje na nadciśnienie tętnicze, a z drugiej strony wskazuje, że pali papierosy. Powszechnie znaną okolicznością jest natomiast, że palenie papierosów szkodzi zdrowiu, a w szczególności

w przypadku nadciśnienia tętniczego. Okoliczności te nie wymagają wiedzy specjalnej.
Z kolei konieczność zadbania o własne gospodarstwo rolne nie jest okolicznością usprawiedliwiającą zrezygnowanie z lepiej płatnej pracy, gdyż jak wynika z jego zeznań właścicielem tego gospodarstwa jest od 1997 roku, czyli w poprzednich latach okoliczność ta nie stanowiła dla niego problemu. Ponadto zajęcie się mniej dochodowym źródłem utrzymania niż dotychczas przeczy zasadzie, że zobowiązany do alimentacji powinien wykorzystać wszystkie posiadane możliwości i umiejętności.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w punkcie I i II sentencji wyroku.

O kosztach postępowanie orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c..

O rygorze natychmiastowej wykonalności orzeczono na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.