Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Przysusze

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 października 2023 roku

Sąd Rejonowy w Przysusze I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Anna Owczarek

Protokolant: Karolina Piejak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 03 października 2023 roku w P.

sprawy z powództwa A. S.

przeciwko M. S.

o zapłatę

I.  zasądza od M. S. na rzecz A. S. kwotę 23.669,49 zł (dwadzieścia trzy tysiące sześćset sześćdziesiąt dziewięć złotych 49/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 22 marca 2023 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od M. S. na rzecz A. S. kwotę 4.801,00 zł (cztery tysiące osiemset jeden złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.600,00 zł (trzy tysiące sześćset złotych 00/100) tytułem kosztów zastępstwa procesowego, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 156/22

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 31 października 2023 roku

Powódka A. S. pozwem złożonym w dniu 05 grudnia 2022 roku (data prezentaty Sądu) przeciwko M. S. wniosła o zasądzenie kwoty 23.669,49 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty. Ponadto powódka wniosła o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania. W uzasadnieniu powódka wyjaśniła, że na dochodzoną przez nią kwotę składa się wyegzekwowana kwota kary umownej w wysokości 20.000,00 zł, wyegzekwowane koszty postępowania egzekucyjnego przypadające proporcjonalnie w stosunku do kwoty 20.000,00 zł -w wysokości 651,04 zł, zaksięgowana na koncie pozwanego kwota 2.978,37 zł oraz odszkodowanie w wysokości 40,08 zł. Powódka dalej wskazała, że strony w ramach prowadzonego postępowania o podział majątku wspólnego zawarły ugodę sądową, w której m.in. lokal mieszkalny położony w W. przy ul. (...) został przyznany powódce za spłatę pozwanego kwotą 106.000,00 zł. Ponadto strony w ugodzie ustaliły, że powódka miała przejąć na wyłączność kredyt, a w przypadku niepowodzenia powódka miała spłacić kredyt samodzielnie. Gdyby powódka nie wywiązała się z tego obowiązku została zastrzeżona kara umowna w wysokości 20.000,00 zł. Powódce nie udało się przejąć kredytu na wyłączność, a w celu dokonania spłaty całego zadłużenia zdecydowała się na sprzedaż lokalu mieszkalnego. W związku z tym, że powódka spóźniła się z zapłatą drugiej raty spłaty, pozwany wszczął postępowanie egzekucyjne, w którym w dniu 27 stycznia 2020 roku wyegzekwował od powódki kwotę 2 raty spłaty w wysokości 53.000,00 zł, jak również kwotę 20.000,00 zł z tytułu kary umownej oraz kwotę 2.376,30 zł tytułem kosztów prowadzonej egzekucji. Powódka wyjaśniła także, że żądana kwota 2.978,37 zł stanowi różnicę wynikającą z przelanej przez kupującego lokal ceny nabycia na rachunek banku na spłatę kredytu, która to kwota miała pokryć prowizję banku z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu. Kwotę tę bank zaksięgował jednak na rachunku pozwanego, który nie zwrócił powódce tej kwoty. Powyższe skutkowało tym, że powódka musiała z własnych środków uiścić prowizję w wysokości 3.018,45 zł, tj. wyższą o kwotę 40,08 zł. (pozew – k. 3 – 9)

Pozwany w złożonej w dniu 17 kwietnia 2023 roku (data prezentaty Sądu) odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany przyznał fakt zawarcia z powódką ugody w ramach prowadzonego postępowania o podział majątku wspólnego. Pozwany wskazał, że na mocy zawartej ugody miał wydać powódce lokal mieszkalny do dnia 03 stycznia 2020 roku, a powódka w tym samym terminie miała albo przejąć kredy na wyłączność i zwolnić pozwanego z długu, albo w terminie do dnia 02 stycznia 2020 roku miała spłacić wspólne zobowiązanie kredytowe. Pozwany przyznał również fakt wyegzekwowania przez komornika 2 raty spłaty w wysokości 53.000,00 zł oraz kwotę kary umownej w wysokości 20.000,00 zł. Pozwany wskazał, że intencją stron było załatwienie wszystkich spraw związanych z mieszkaniem do dnia 03 stycznia 2020 roku. Pozwany miał w tym terminie opuścić lokal, a powódka do tej daty miała albo zwolnić pozwanego z zobowiązania wobec banku albo całkowicie spłacić kredyt. Odnosząc się do żądania zapłaty kwoty 2.978,37 zł wpłaconej pozwanemu przez bank, to w czasie dokonania tej wpłaty pozwany był stroną umowy kredytowej, a wpłacona kwota mogła stanowić premię lub zwrot części kosztów bankowych z tytułu wcześniejszej spłaty. W ocenie pozwanego to bank dokonał przelewu środków nieuprawnionej osobie, przez co powódka powinna się zwrócić z tym roszczeniem do instytucji finansowej. W związku z powyższym pozwany tu nie posiada legitymacji biernej. (odpowiedź na pozew – k. 84 – 85)

Strony podtrzymały swoje stanowiska, aż do momentu zamknięcia rozprawy.

Sąd Rejonowy ustalił następujące okoliczności bezsporne:

W dniu 03 czerwca 2019 roku A. S. i M. S. zawarli przed Sądem Rejonowym dla (...) w W., w sprawie II Ns 1378/15, ugodę, w której m.in. w § 2 A. S. zobowiązała się spłacić M. S. w kwocie 106.000,00 zł, która miała być płatna w dwóch ratach, tj. pierwsza rata w wysokości 53.000,00 zł w terminie do dnia 03 listopada 2019 roku, a druga rata w wysokości 53.000,00 zł w terminie do dnia 03 stycznia 2020 roku. Ponadto w § 4 ust. 1 A. S. zobowiązała się podjąć działania w celu przejęcia kredytu na wyłączność, a w przypadku niepowodzenia w tym zakresie zobowiązała się względem uczestnika do samodzielnej spłaty wspólnego zobowiązania kredytowego związanego z nabyciem nieruchomości opisanej w § 1. W § 5 ugody A. S. i M. S. zastrzegli karę umowną w wysokości 20.000,00 zł m.in. na wypadek, gdyby A. S. nie wywiązała się ze zobowiązania opisanego w § 4 ugody.

W dniu 14 stycznia 2020 roku M. S. złożył do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla (...) w W. A. M. wniosek o wszczęcie przeciwko A. S. postępowania egzekucyjnego celem wyegzekwowania kwoty 73.000,00 zł na podstawie tytułu wykonawczego w postaci zaopatrzonej w klauzulę wykonalności ugody sądowej zawartej przed Sądem Rejonowym dla (...)w W. w sprawie I Ns 1378/15.

M. S. nie zwrócił A. S. kwoty 2.978,37 zł z tytułu nadpłaty kredytu.

Powyższe okoliczności Sąd ustalił jako bezsporne, gdyż wynikały wprost z dokumentów znajdujących się w załączonych aktach Sądu Rejonowego dla (...)w W. o sygn. II Ns 1378/15 oraz znajdujących się w załączonych aktach egzekucyjnych Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla (...) w W. o sygn. Km 9/20. Ponadto okoliczności te nie były kwestionowane i znajdują swoje potwierdzenie w zeznaniach przesłuchanych świadków i stron.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 12 grudnia 2019 roku A. S. zwróciła się do (...) S.A. o wskazanie nr rachunku bankowego celem dokonania spłaty kredytu. (dowód: pismo – k. 20)

W dniu 23 stycznia 2020 roku Bank (...) S.A. wystawił zaświadczenia, że na dzień 23 stycznia 2020 roku zadłużenie z tytułu kapitału i odsetek wynosi 151.911,30 zł. Kwota ta nie zawierała należnej prowizji z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu. (dowód: zaświadczenie – k. 10)

W dniu 28 stycznia 2020 roku A. S. uiściła do Komornika kwotę 75.388,40 zł, z której to kwoty 2.190,00 zł zostało zaksięgowane na poczet opłaty egzekucyjnej, 198,40 zł zostało zaksięgowane na poczet poniesionych wydatków. (dowód: karta rozliczeniowa postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 9/20; postanowienie – k. 23 akt Km 9/20; potwierdzenie transakcji – k. 58)

A. S. kwestionowała nadanie klauzuli wykonalności § 5 ugody, które to zażalenie zostało odrzucone. (dowód: postanowienie – k. 52 – 53 akt Km 9/20)

W dniu 19 lutego 2020 roku A. S. spłaciła całkowicie kredyt, a nadpłata w wysokości 2.978,37 zł została wyksięgowana na konto (...) stanowiące własność M. S.. (dowód: pismo – k. 43, 47 i 112 – 113; historia rachunku – k. 118 – 119; zeznania stron – k. 120 – 123 (00:35:38 – 01:12:27 i 01:13:02 – 01:51:26))

A. S. z tytułu prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu musiała uiścić kwotę 2.978,37 zł. Na skutek opóźnienia spowodowanego niezwróceniem przez M. S. przelanej na jego rachunek bankowy nadpłaty z tytułu spłaty kredytu, w dniu 03 marca 2020 roku uiściła prowizję z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu w wysokości 3.018,45 zł. (dowód: potwierdzenie wpłaty – k. 45; zeznania powódki – k. 120 – 123 (00:35:38 – 01:12:27))

Powyższe okoliczności faktyczne Sąd ustalił na podstawie znajdujących się w aktach sprawy dokumentów, a powołanych w dotychczasowych rozważaniach. Dokumentów tych żadna ze stron nie kwestionowała, a Sąd nie widział podstaw by odmówić im wartości dowodowej. Sąd swoje ustalenia oparł również na zeznaniach stron, które w ocenie Sądu korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym. Zeznania świadka K. S. dotyczyły okoliczności bezspornych oraz tego jak jej zdaniem należy interpretować zawartą ugodę, którą pozwany z nią konsultował telefonicznie. Oceny tej Sąd dokona w kolejnej części uzasadnienia. Z kolei świadek M. Ż. stwierdziła, że nie kojarzy faktów na okoliczność których miała składać zeznania.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Zgodnie z art. 405 k.c. kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości.

Bezpodstawne wzbogacenie polega na uzyskaniu korzyści majątkowej przez jedną osobę kosztem drugiej "bez podstawy prawnej". Bezpodstawne wzbogacenie służy nie tylko ochronie majątku przed jego bezpodstawnym uszczupleniem, ale również umożliwia kontrolę poprawności wszelkich przesunięć majątkowych. Przesłanka braku podstawy prawnej musi być rozumiana jako brak usprawiedliwienia prawnego wzbogacenia, nie zaś jako niesprawiedliwość czy niesłuszność przesunięcia majątkowego. Celem roszczenia o wydanie bezpodstawnego wzbogacenia jest przywrócenie równowagi zachwianej nieuzasadnionym przejściem jakiejś wartości z jednego majątku do drugiego. (wyrok SN z dnia 13 maja 1988 roku w sprawie III CRN 83/88, OSNC 1989/5/84)

W rozpoznawanej sprawie powódka podniosła, że egzekucja kwota 20.000,00 zł z tytułu zastrzeżonej w ugodzie sądowej kary umownej nastąpiła bez podstawy prawnej, gdyż nie było do tego podstaw. Z kolei pozwany twierdził, że wyegzekwowana na jego rzecz kara umowna była uzasadniona, gdyż powódka do dnia 03 stycznia 2020 roku nie przejęła w terminie kredytu na wyłączność, jak również nie spłaciła go.

Z twierdzeń stron wynika, że każda z nich w różny sposób interpretowała sporządzoną i zawartą przez strony ugodę.

Przed przystąpieniem do dalszych rozważań ustalić zatem należało jakie prawa i obowiązki wynikały dla stron z zawartej przez nie ugody, która to ugoda zaopatrzona w klauzulę wykonalności stanowiła podstawę egzekucji środków, których między innymi powódka dochodzi zwrotu w niniejszym postępowaniu.

Zgodnie z art. 65 k.c. oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. W umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 stycznia 2018 roku I CSK 226/17) przypomniał, że wykładni umów należy dokonywać nie tylko w oparciu o art. 65 § 2 k.c. dotyczący bezpośrednio interpretacji umów, ale z jednoczesnym uwzględnieniem § 1 wskazanego przepisu, który ma zastosowanie do wszystkich czynności prawnych. Innymi słowy, wykładnia każdej umowy powinna zostać przeprowadzona wielopłaszczyznowo, tj. na podstawie obu paragrafów art. 65 k.c.. A mianowicie, po ustaleniu literalnego brzmienia umowy, konieczne jest ustalenie treści oświadczeń woli stron zgodnie z dyrektywami z art. 65 § 1 k.c., a także ustalenie sensu złożonych przez strony oświadczeń woli poprzez odwołanie się do zgodnego zamiaru stron i celu umowy (art. 65 § 2 k.c.).

Przeprowadzenie wykładni zawartej ugody w niniejszej sprawie jest o tyle utrudnione, gdyż w aktach sprawy II Ns 1378/15 brak jest nagrania z rozprawy, na której strony zawarły ugodę. Sąd rozstrzygając niniejszą sprawę opierał się więc na tych dokumentach które znajdowały się w tych ww. załączonych aktach, zaś zaznaczyć należy że żadna ze stron nie zawnioskowała o uzupełnienie materiału dowodowego w tym zakresie.

Sąd mając na uwadze powyższe oraz biorąc pod uwagę przedmiot ugody oraz to w jaki sposób została sformułowana, tj. jakich użyto słów i dat w jej poszczególnych postanowieniach, ustalił na potrzeby niniejszego postępowania w pierwszej kolejności, że A. S. w § 4 ust. 1 przyjęła na siebie obowiązek albo podjęcia działań w celu przejęcia kredytu na wyłączność albo dokonania samodzielnej spłaty wspólnego zobowiązania kredytowego. Sąd uznał tu, że przez samodzielną spłatę należy rozumieć spłatę całego zadłużenia, a nie jego poszczególnych rat według harmonogramu. W pierwszej kolejności wskazuje na to wykorzystywanie w różnych paragrafach ugody różnych odmian tego słowa, co wskazywałoby, że strony sporządzając ugodę zastanawiały się nad znaczeniem tego słowa. W § 3 pozwany zobowiązał się „ spłacać” kredyt bankowy przez okres do dnia 03 stycznia 2020 roku, tj. wydania lokalu mieszkalnego powódce. W § 4 ust. 1 strony użyły natomiast słowa „ spłaty”, które wskazuje na uregulowanie całości zadłużenia. W przypadku przyjęcia interpretacji powódki w niniejszej sprawie, tj. że po 03 stycznia 2020 roku to ona miała przejąć spłatę rat kredytu zgodnie z harmonogramem, strony również powinny były użyć słowa spłacać (np. „zobowiązuje się względem uczestnika do samodzielnego spłacania wspólnego zobowiązania”). Po drugie celem zawartej ugody było uregulowanie wspólnych spraw majątkowych, a więc również rozwiązanie problemu wspólnego zobowiązania kredytowego. Przyjęcie przez powódkę tylko obowiązku spłacania dalszych rat kredytowych zgodnie z harmonogramem sytuacji tej by nie rozwiązywało, a ponadto byłoby niekorzystnym rozstrzygnięciem dla pozwanego. Przyjęcie takiego rozwiązania sprzeczne pozostawałoby z interesem pozwanego, który nadal by figurował jako dłużnik banku, a przez to jego historia kredytowa stanowiłaby duże utrudnienie np. w sytuacji chęci zaciągnięcia nowego kredytu. Ponadto w przypadku jakiegokolwiek opóźnienia w spłacaniu rat lub ich całkowitemu zaprzestaniu pozwany ponosiłby nadal solidarną odpowiedzialność wobec banku razem z powódką. Żadne pozostałe zapisy ugody nie stawiają w tak niekorzystnej sytuacji powódki, przez co przyjęcie takiego zapisu sprzeczne byłoby z zasadami współżycia społecznego. Przechodząc dalej do istotnych postanowień ugody z punktu niniejszego postępowania wskazać należy, że w ocenie Sądu przyjęte przez powódkę zobowiązanie w § 4 ust. 1 jest zobowiązaniem bezterminowym. Strony ugody nie zastrzegły bowiem żadnego terminu w jakim powódka powinna wykonać swój obowiązek, co nie występuje we wcześniejszych postanowieniach, tj. § 2 i 3. W § 2 strony precyzyjnie bowiem ustaliły terminy zapłaty rat, a w § 3 ustaliły konkretny termin wydania lokalu mieszkalnego.

W tej sytuacji termin dla powódki do wykonania obowiązku wynikającego z § 4 ust. 1 mógł rozpocząć swój bieg dopiero od dnia otrzymania od pozwanego wezwania w tym przedmiocie. Zgodnie bowiem z art. 455 k.c. jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

W aktach niniejszej sprawy, jak również w aktach sprawy II Ns 1378/15 znajdują się pisma pozwanego, w których wzywa powódkę do spełnienia zawartej ugody, jednak z akt obu ww. spraw nie wynika, kiedy to wezwanie zostało doręczone powódce. W związku z tym, że to pozwany z tytułu niewykonania w terminie przez powódkę postanowień ugody wywodził w niniejszym postępowaniu korzystne dla siebie skutki prawne, to zgodnie z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. na nim spoczywał ciężar dowodu w tym zakresie.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy uznać należy, że kara umowna z tytułu niewykonania obowiązku wynikającego z § 4 ust. 1 nie należała się pozwanemu, gdyż pozwany nie udowodnił, żeby powódka nie dochowała terminu w jego wykonaniu.

Mając na uwadze powyższe okoliczności uzyskana przez pozwanego w wyniku wszczętego postępowania egzekucyjnego kwota 20.000,00 zł tytułem kary umownej została uzyskana bezpodstawnie, a tym samym doszło do jego bezpodstawnego wzbogacenia.

Zgodnie z art. 409 k.c. obowiązek wydania korzyści lub zwrotu jej wartości wygasa, jeżeli ten, kto korzyść uzyskał, zużył ją lub utracił w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, chyba że wyzbywając się korzyści lub zużywając ją powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu. Tak więc obowiązek wydania korzyści lub zwrotu jej wartości wygasa jeżeli w zamian nie uzyskano ani korzyści zastępczej, ani zaoszczędzenia wydatku. Konstrukcja z art. 409 k.c. jest przejawem ochrony osób działających w dobrej wierze i nie dotyczy sytuacji, kiedy wzbogacony wiedział, że korzyść mu się nie należy oraz kiedy na podstawie okoliczności sprawy powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu. Ciężar dowodu w tym zakresie obciąża zubożonego. (por. K. Pietrzykowski, Komentarz do art. 409 k.c. [w:] Kodeks cywilny. T. I. Komentarz. Art. 1–44910, red. K. Pietrzykowski, Legalis 2015)

Przepis art. 409 k.c. jak wyżej wskazano ma za zadanie chronić osoby działające w dobrej wierze, a do takich pozwany nie należy. Mając na uwadze powyższe oraz dotychczas poczynione ustalenia pozwany kierując do komornika wniosek o egzekucję kary umownej powinien był się liczyć z tym, że kara umowna mu się nie należy, gdyż powódce w dniu 14 stycznia 2020 roku nie rozpoczął się jeszcze bieg terminu do wykonania swojego obowiązku, a co za tym idzie będzie musiała zwrócić wyegzekwowaną należność.

W tym miejscu należy również zwrócić uwagę, że zdaniem Sądu sam zapis ugody dotyczący zastrzeżonej kary umownej nie mógł stanowić samoistnej podstawy prawnej do dochodzenia w ramach postępowania egzekucyjnego zastrzeżonej kary umownej. W ocenie Sądu klauzula wykonalności mogła zostać nadana tylko i wyłącznie w zakresie obowiązku wynikającego z § 2 i 3 ugody, gdyż tylko te zapisy mogły podlegać wykonaniu w ramach egzekucji. Zapis § 5 ugody w ocenie Sądu dla swej skuteczności w celu wyegzekwowania stwierdzonego w nim obowiązku na skutek przeprowadzonej egzekucji wymagał natomiast stwierdzenia tego obowiązku w orzeczeniu sądu lub poddaniu się egzekucji kary umownej w akcie notarialnym. Zastrzeżona w umowie kara umowna stanowi bowiem uproszczoną formę dochodzenia odszkodowania za szkodę poniesioną w wyniku niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego przez kontrahenta (dłużnika). Uproszczoną, bo kara umowna należy się w zastrzeżonej w umowie wysokości, bez względu na to, czy poniesiono szkodę, czy nie. Inaczej mówiąc, kara umowna stanowi zryczałtowane odszkodowanie za szkodę poniesioną w wyniku nienależytego wykonania lub niewykonania umowy przez kontrahenta. By to jednak było możliwe niezbędne jest posiadanie tytułu egzekucyjnego stwierdzającego, że obowiązek uiszczenia kary umownej istnieje. Samo jej zastrzeżenie nie jest podstawą do jej dochodzenia.

Również zdaniem Sądu i z tych względów pozwany został bezpodstawnie wzbogacony.

Pozwany został także bezpodstawnie wzbogacony kwotą 2.978,37 zł, którą bank przelał na konto pozwanego na skutek rozksięgowania pieniędzy wpłaconych tytułem spłaty całego zadłużenia. Bank ww. kwotę przelał na konto pozwanego zgodnie z łączącą wówczas bank ze stronami niniejszej sprawy umową kredytową. Czynność banku była więc jego działaniem zgodnie z umową, a więc w okolicznościach niniejszej sprawy to na pozwanym spoczywa obowiązek zwrotu powódce ww. kwoty. Kwota ta stanowiła bowiem jej środki finansowe, a nie środki wspólne, czy pozwanego. Pozwany posiadając wiedzę od powódki o przyczynie otrzymanych pieniędzy, jeżeli nie ufał jej, powinien sam ustalić powyższą okoliczność w banku. Bank nie miał podstaw wysłania do pozwanego wezwania do zwrotu tych środków, gdyż środki te zostały przelane zgodnie z łączącą bank ze stronami umową kredytową.

Sąd poza bezpodstawnie wyegzekwowaną karną umowną zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 651,04 zł z tytułu poniesionych przez nią kosztów postępowania egzekucyjnego w zakresie wyegzekwowanej kary umownej. Dochodzenie ww. kwoty rozpatrywać należy w ramach poniesionej przez powódkę szkody w związku w wszczęciem przez powoda przeciwko niej bezpodstawnie egzekucji komorniczej. Zgodnie z art. 415 k.c. kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Do przesłanek odpowiedzialności deliktowej należą: zdarzenie, z którym system prawny wiąże odpowiedzialność na określonej zasadzie, oraz szkoda i związek przyczynowy między owym zdarzeniem a szkodą. Przytoczony wyżej przepis stanowi, że sprawca ponosi odpowiedzialność deliktową na zasadzie winy. Ustawodawca nie definiuje pojęcia winy. W judykaturze i piśmiennictwie przyjmuje się, że zawinione mogą być kwalifikowane wyłącznie zachowania bezprawne, przy czym za bezprawne należy kwalifikować czyny zakazane przez przepisy prawne obowiązujące w Polsce, bez względu na ich źródła, jak i za bezprawne uznaje się także zachowania sprzeczne z zasadami współżycia społecznego albo dobrymi obyczajami, a więc normami moralnymi powszechnie akceptowanymi w całym społeczeństwie lub grupie społecznej, nakazującymi lub zakazującymi określonego zachowania, mimo iż nie jest ono nakazane lub zakazane normą prawną. (por. Z. Banaszczyk (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. I, 2005, nb 23; G. Bieniek (w:) G. Bieniek, Komentarz, t. I, 2009, s. 296-297; W. Czachórski (w:) System prawa cywilnego, t. III, cz. 1, s. 534; W. Dubis (w:) E. Gniewek, Komentarz, 2008, art. 415, nb 12; P. Machnikowski (w:) System prawa prywatnego, t. 6, s. 381; Z. Radwański, A. Olejniczak, Zobowiązania, 2008, nb 500)

Pomijając więc już kwestię, czy pozwany wszczynając przeciwko powódce postępowanie egzekucyjne posiadał tytuł wykonawczy uprawniający go do egzekucji zastrzeżonej w ugodzie kary umownej, to wina pozwanego znajduje swoją podstawę w zachowaniu sprzecznym z zasadami współżycia społecznego i dobrymi obyczajami. Przyjmując bowiem dotychczasowe rozważania pozwany mając świadomość, a przynajmniej świadomość taką powinien mieć, że nie upłynął pozwanej termin do wykonania ciążącego na nim obowiązku, mimo to wszczął przeciwko pozwanej postępowanie egzekucyjne celem wyegzekwowania kary umownej. W związku z powyższym, pomiędzy szkodą powódki stanowiącą poniesione przez nią koszty postępowania egzekucyjnego, a winą pozwanego zachodzi związek przyczynowo skutkowy (art. 361 k.c.).

Wysokość tych kosztów została ustalona proporcjonalnie do egzekwowanej kary umownej. (koszty egzekucyjne 2.376,30 zł; egzekwowana kara umowna stanowiła 27,4% całości egzekwowanej należności (20.000,00 zł z 73.000,00 zł)).

Na tej samej podstawie, co poniesione koszty postępowania egzekucyjnego, Sąd zasądził od pozwanego kwotę 40,08 zł. Kwota ta stanowi bowiem stratę powódki jaką poniosła na skutek niezwrócenia przez pozwanego kwoty wynikającej z wcześniejszej spłaty przez powódkę kredytu. Wysokość uzyskanej nadpłaty miała pokryć opłatę za wcześniejszą spłatę kredytu. W związku z tym, że powódka w dniu spłaty zadłużenia nie dysponowała środkami umożliwiającymi zapłatę prowizji dokonała ona tego w późniejszym terminie, przez co prowizja ta była większa o kwotę 40,08 zł. W sytuacji, gdyby pozwany zwrócił powódce przelaną kwotę nadpłaty, powódka nie poniosłaby większych kosztów prowizji.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c., z tym że Sąd zasądził odsetki od dnia doręczenia pozwu pozwanemu. Dochodzone bowiem przez powoda roszczenie zaliczało się do roszczeń bezterminowych, a więc zgodnie z art. 455 k.c. jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

Z tych też względów Sąd orzekł jak w punkcie I i II sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie III sentencji wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. Na zasądzone przez Sąd koszty procesu składała się opłata sądowa od pozwu w wysokości 1.184,00 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł i wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 3.600,00 zł, którego wysokość Sąd ustalił na podstawie § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackiej (Dz. U. z 2015 roku poz. 1800).