Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Przysusze

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 05 października 2023 roku

Sąd Rejonowy w Przysusze I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Anna Owczarek

Protokolant: Karolina Piejak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 05 października 2023 roku w P.

sprawy z powództwa E. 1 Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego w W.

przeciwko D. P. (1)

o zapłatę

I.  oddala powództwo w całości;

II.  zasądza od E. 1 Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego w W. na rzecz D. P. (1) kwotę 3.634,00 zł (trzy tysiące sześćset trzydzieści cztery złote zero groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.600,00 zł (trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) tytułem kosztów zastępstwa procesowego, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 79/23

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 05 października 2023 roku

Powód (...) 1 Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny w W. - obecnie po zmianie nazwy: (...) 1 Niestandaryzowany Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Wierzytelności z siedzibą w W., pozwem złożonym w dniu 31 maja 2023 roku (data stempla pocztowego) przeciwko D. P. (1) wniósł o zasądzenie kwoty 27.017,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Ponadto powód wniósł o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty oraz kwoty 17,00 zł tytułem uiszczonej opłaty sądowej od pełnomocnictwa. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że dochodzona przez niego należność wynika z zawartej przez pozwanego z Bankiem (...) S.A. z siedzibą we W. w dniu 28 sierpnia 2018 roku umowy o kredyt gotówkowy nr (...), który to bank zmienił swoją nazwę na (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W.. W związku opóźnieniem pozwanego w spłacie zadłużenia bank pismem z dnia 31 stycznia 2019 roku wezwał go do natychmiastowego uregulowania całego zadłużenia, a następnie pismem z dnia 31 grudnia 2019 roku dokonał wypowiedzenia umowy. Powód wierzytelność banku wobec pozwanego wynikającą z przedmiotowej umowy nabył w wyniku zawartej umowy cesji. (pozew – k. 3 – 7)

Pozwany D. P. (1) w złożonej w dniu 14 sierpnia 2023 roku (data stempla pocztowego) odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 34,00 zł. Pozwany zakwestionował roszczenie powoda zarówno co do zasady jak i wysokości. Pozwany zakwestionował istnienie, jak i zakres zobowiązania, datę wymagalności roszczenia deklarowaną przez powoda, jak również roszczenie odsetkowe. Pozwany wskazał, że powództwo powinno została oddalone w szczególności ze względu: braku legitymacji procesowej czynnej po stronie powodowej, nieprzekazania na własność pozwanego jakichkolwiek środków finansowych, braku możliwości zweryfikowania roszczenia sformułowanego przez stronę powodową, niewymagalności roszczenia powoda, możliwość zastosowania przez pożyczkodawcę w umowie niedozwolonych klauzul umownych oraz przedawnienie roszczenie powoda. (odpowiedź na pozew – k. 107 – 111)

Strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska, aż do moment zamknięcia rozprawy.

Okoliczności bezsporne:

W dniu 22 sierpnia 2018 roku Bank (...) S.A. z siedzibą we W. zawarł z D. P. (1) umowę o kredyt gotówkowy nr (...), na podstawie której bank udzielił kredytobiorcy kredytu w kwocie 24.818,63 zł do dnia 20 sierpnia 2024 roku z przeznaczeniem na finansowanie bieżących potrzeb konsumpcyjnych lub na inny dowolny zadeklarowany cel, w tym na spłatę posiadanych zobowiązań kredytowych w banku lub innych bankach, finansowanie prowizji z tytułu udzielonego kredytu oraz na sfinansowanie składki z tytułu ubezpieczenia „Spokojny Kredyt – życie plus”.

Kwota kredytu miała zostać niezwłocznie udostępniona kredytobiorcy przez bank, po ustanowieniu zabezpieczeń, o ile umowa przewidywała ich ustanowienie, w taki sposób, że kwota 17.053,62 zł miała zostać przelana na rachunek bankowy nr (...), kwota 2.479,38 zł stanowiąca prowizję z tytułu udzielenia kredytu miała zostać przelana na rachunek banku, a kwota 5.285,63 zł stanowiąca składkę z tytułu ubezpieczenia „Spokojny Kredyt – życie plus” miała zostać przelana na rachunek banku, działającego jako agent (...) Towarzystwo (...) S.A.

Od udzielonego kredytu bank mógł pobierać odsetki według zmiennej stopy procentowej, ustalonej jako suma wartości referencyjnej NBP i marży banku w wysokości 8,29% w stosunku rocznym, które na dzień zawarcia umowy wynosiły 9,79% w stosunku rocznym.

Całkowita kwota do zapłaty na dzień zawarcia umowy wynosiła 33.022,35 zł, na którą to kwotę składały się całkowita kwota kredytu – 17.053,62 zł i koszty kredytu w łącznej wysokości 15.968,73 zł, w tym: prowizja – 2.479,38 zł, odsetki – 8.203,72 zł, ubezpieczenie – 5.285,63 zł.

Kredyt i odsetki miały zostać spłacone w 72 miesięcznych ratach równych.

W przypadku powstania zaległości w spłacie od zadłużenia przeterminowanego przysługiwały odsetki w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie zgodnie z art. 481 § 2 ¹ k.c.

Bank miał prawo wypowiedzieć umowę o kredyt z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia i zażądać spłaty całej należności w przypadku ujawnienia, iż złożone bankowi informacje nie odpowiadają stanowi faktycznemu albo naruszenia warunków umowy.

Bank (...) S.A. zmienił nazwę na (...) Bank (...) S.A.

Powyższe okoliczności Sąd ustalił jako okoliczności bezsporne na podstawie niekwestionowanej umowy o kredyt gotówkowy nr (...) oraz załączników do tej umowy (k. 15 – 26). Z tej przyczyny Sąd dał wiarę złożonej kserokopii umowy kredytu i jej załączników, które zgodnie z art. 77 ³ k.c. stanowią dokument. Okoliczność zawarcia przez pozwanego umowy wynika również z tego, że pozwany nie zaprzeczył, by zawierał z poprzednikiem prawnym powoda umowę kredytową (art. 230 k.p.c.). Pozwany w stosunku do przedstawionej przez powoda umowy podniósł zarzuty dotyczące jej wykonania, a wiec udostępnienia mu środków finansowych, prawidłowego jej rozliczenia, czy właściwego wypowiedzenia. Pozwany nie zakwestionował natomiast zawarcia takiej umowy, czy tego że podpis widniejący na umowie nie należy do niego. Okolicznością bezsporną była również zmiana nazwy wierzyciela pierwotnego, którą potwierdza przedłożona kserokopia postanowienia (k. 82). Okoliczności tej nie zaprzeczył pozwany (art. 230 k.p.c.), z ponadto stanowi ona fakt powszechnie znany, którego potwierdzenie znajduje odzwierciedlenie w KRS (art. 228 § 1 k.p.c.).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Bank (...) S.A. pismem z dnia 22 listopada 2019 roku wezwał D. P. (1) do natychmiastowego uregulowania całego zadłużenia przeterminowanego, które według stanu na dzień 22 listopada 2019 roku wynosiło 1.387,52 zł, w terminie do 13 grudnia 2019 roku. Wezwanie zostało doręczone w dniu 28 listopada 2019 roku. (dowód: pismo – k. 37; potwierdzenie nadania – k. 128 – 130)

(...) Bank (...) S.A. pismem z dnia 31 grudnia 2019 roku skierował do D. P. (1) wypowiedzenie umowy wzywając do spłaty całej wierzytelności w ciągu 30 dni od otrzymania niniejszego wypowiedzenia. Pismo zostało doręczone D. P. (2) w dniu 08 stycznia 2020 roku. (dowód: wypowiedzenie – k. 39; potwierdzenie odbioru – k. 40 – 41)

W dniu 15 lutego 2022 roku (...) Bank (...) S.A. zawarł w (...) 1 Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym Niestandaryzowanym Funduszem Sekurytyzacyjnym umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której (...) 1 (...) nabył wierzytelność wobec D. P. (1) wynikającą z umowy kredytu nr (...). (dowód: umowa – 42 – 94 i 201 – 103)

Powyższe okoliczności faktyczne Sąd ustalił na podstawie wyżej wymienionych dokumentów, którym Sąd dał wiarę. Sąd dopuścił dowód z tych dokumentów mimo, że zostały one przedstawione przez stronę powodową w formie kserokopii mając na uwadze przepis art. 77 ³ k.c. Na podstawie tych dokumentów Sąd nie miał wątpliwości od kogo dokumenty te pochodzą, do kogo były kierowane oraz jakich czynności dotyczą. Ponadto dokumenty te były spójne i korespondowały z pozostałymi dowodami znajdującymi się w aktach sprawy.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo jako bezpodstawne podlegało oddaleniu w całości.

Podstawą prawną roszczenia powoda stanowił art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe (Dz. U. z 2022 roku poz. 2324), który stanowi że przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Z kolei zgodnie z art. 232 zd. 1 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

Odnosząc treść powyższych przepisów do stanu faktycznego w niniejszej sprawie stwierdzić należy, że poprzedniczka prawna powoda i pozwany zawarli umowę, na podstawie której pozwany miał otrzymać kredyt gotówkowy zgodnie z postanowieniami umowy. Umowa kredytu jest umową konsensualną i dwustronnie zobowiązującą, co oznacza, że z chwilą złożenie zgodnych oświadczeń przez kredytodawcę i kredytobiorcę dochodzi do zawarcia ważnej i skutecznie zobowiązującej umowy. Od tej chwili kredytobiorca może skutecznie żądać spełnienia przez kredytodawcę świadczenia, czyli przeniesienia własności pieniędzy. Jeżeli nic innego nie wynika z umowy wydanie przedmiotu umowy powinno nastąpić bezzwłocznie. Jeżeli kredytodawca nie wydał przedmiotu kredytu to na zasadach ogólnych regulujących skutki niewykonania zobowiązań odpowiada wobec kredytobiorcy. Przyjmuje się, że przeniesienie własności kredytu może nastąpić w każdy dopuszczalny sposób np. przez wydania gotówki, przelew bankowy, wręczenie czeku, wręczenie weksla. Obowiązek zwrotu udzielonego kredytu zgodnie z warunkami zawartej umowy powstaje natomiast po spełnieniu swojego świadczenia przez kredytodawcę, a więc po przekazaniu środków pieniężnych kredytobiorcy.

Zgodnie z przedłożoną przez powoda umową kwota kredytu miała zostać niezwłocznie udostępniona kredytobiorcy przez bank, po ustanowieniu zabezpieczeń, o ile umowa przewidywała ich ustanowienie, w taki sposób, że kwota 17.053,62 zł miała zostać przelana na rachunek bankowy nr (...), kwota 2.479,38 zł stanowiąca prowizję z tytułu udzielenia kredytu miała zostać przelana na rachunek banku, a kwota 5.285,63 zł stanowiąca składkę z tytułu ubezpieczenia „Spokojny Kredyt – życie plus” miała zostać przelana na rachunek banku, działającego jako agent (...) Towarzystwo (...) S.A. Powód zatem zgodnie z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. powinien był udowodnić, że udzielony kredyt został wypłacony zgodnie z umową. Powód na powyższe okoliczności nie przedstawił żądnych dowodów, a fakt otrzymania kwoty kredytu był kwestionowany przez pozwanego. W związku z powyższym już z tych przyczyn powództwo jako bezpodstawne podlegało oddaleniu.

Przechodząc jednak dalej do zgłoszonego żądania oraz podniesionych przez pozwanego zarzutów, przy założeniu udzielenia pozwanemu kredytu zgodnie z umową, to żądanie pozwu i tak nie mogłoby zostać uwzględnione, gdyż brak jest wymagalności roszczenia.

Pojęcie skuteczności wypowiedzenia umowy jest szerokie. Obejmuje wszystkie czynniki, które powinny ziścić się oraz działania, których poprzedniczka prawna powoda musiała dopełnić, żeby doprowadzić do złożenia pozwanemu oświadczenia o wypowiedzeniu umowy, które skutkowało wymagalnością jego zobowiązania będącego podstawą dochodzonego roszczenia. Przyjmowane jest w orzecznictwie, że wypowiedzenie umowy jest prawokształtującym oświadczeniem, bardzo istotnym i dotkliwym dla kredytobiorcy, a zatem nie może być dokonane w sposób nagły, zaskakujący, nawet jeżeli istnieją podstawy do jego podjęcia, zgodnie z treścią umowy kredytowej. (zob. wyrok SN z dnia 24 września 2015 roku w sprawie V CSK 698/14)

W ocenie Sądu w świetle podniesionych przez pozwanego zarzutów oraz na podstawie przedstawionych przez powoda dowodów uznać należy, że dochodzona przez powoda kwota nie jest wymagalna, gdyż umowa nie została skutecznie wypowiedziana pozwanemu.

Procedura wypowiedzenia umowy kredytu została uregulowana przez ustawodawcę w ustawie Prawo bankowe w art. 75 ust. 1, zgodnie z którym w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w przypadku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu, o ile ustawa z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne nie stanowi inaczej. Termin wypowiedzenia, o którym mowa w ust. 1, o ile strony nie określą w umowie dłuższego terminu, wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy - 7 dni. Wypowiedzenie umowy kredytu z powodu utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej lub zagrożenia jego upadłością nie może nastąpić, jeżeli bank zgodził się na realizację przez kredytobiorcę programu naprawczego. Przepis ust. 3 stosuje się przez cały okres realizacji programu naprawczego, chyba że bank stwierdzi, iż program naprawczy nie jest w sposób należyty realizowany.

Zgodnie z przedstawianymi twierdzeniami powoda powodem wypowiedzenia umowy kredytu pozwanemu było niespłacenie zadłużenia przeterminowanego, a więc naruszenie warunków udzielonego kredytu. W takim przypadku ustawodawca w art. 75c ww. ustawy przewidział dodatkowy obowiązek po stronie banku w postaci wezwania kredytobiorcy do dokonania spłaty. Zgodnie z art. 75c ustawy Prawo bankowe, jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. (ust. 1) W wezwaniu, o którym mowa w ust. 1, bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia. (ust. 2) Bank powinien, na wniosek kredytobiorcy, umożliwić restrukturyzację zadłużenia poprzez zmianę określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu, jeżeli jest uzasadniona dokonaną przez bank oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy. (ust. 3) Restrukturyzacja, o której mowa w ust. 1, dokonywana jest na warunkach uzgodnionych przez bank i kredytobiorcę. (ust. 4) Bank, w przypadku odrzucenia wniosku kredytobiorcy o restrukturyzację zadłużenia, przekazuje kredytobiorcy, bez zbędnej zwłoki, szczegółowe wyjaśnienia, w formie pisemnej, dotyczące przyczyny odrzucenia wniosku o restrukturyzację. (ust. 5)

Mając na uwadze powyższe powód w celu wykazania wymagalności dochodzonego roszczenia oprócz istnienia umowy o kredyt i spełnienia ciążącego na nim obowiązku udostępnienia kredytobiorcy kwoty kredytu zgodnie z zawartą umową powinien był również udowodnić, że jego poprzedniczka prawna skutecznie wypowiedziała pozwanemu umowę kredytu. W ocenie Sądu powyższemu obowiązkowi powód nie sprostał, a to na nim w myśl wcześniej powoływanych przepisów spoczywał ciężar dowodu w tym przedmiocie.

W ocenie Sądu dokumenty przedstawione przez powoda wraz z pozwem nie dają podstaw do przyjęcia, że proces wypowiedzenia umowy kredytu przebiegł prawidłowo, a tym samym, że dochodzona przez niego należność jest wymagalna. Przypomnieć należy, że umowa kredytu została zawarta do 20 sierpnia 2024 roku. Z przedstawionych przez powoda dokumentów wynika, że nie został spełniony warunek poinformowania pozwanego o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia, co było warunkiem koniecznym do skutecznego wypowiedzenia umowy. Powód przedłożył ostateczne wezwanie do zapłaty, w którym brak jest odpowiedniego pouczenia. Powód powoływał się w toku postępowania, że wraz z przedmiotowym wezwanie pozwanemu została doręczona broszura informacyjna. Powyższe nie wynika jednak z wezwania do zapłaty, brak jest w nim informacji, że znajduje się do niego jakikolwiek załącznik. Ponadto broszura ta nie znajduje pouczenia, że pozwany może złożyć wniosek o restrukturyzację w terminie 14 dni.

Z tych też względów uznać należy, że złożone pozwanemu wypowiedzenie umowy było bezskuteczne, a co za tym idzie umowa kredytu cały czas obowiązuje.

Wskazać w tym miejscu należy, że Sąd nie mógł uznać doręczenia pozwanemu wezwania do zapłaty wraz z pouczeniem o restrukturyzacji oraz wypowiedzenia umowy wraz z doręczeniem odpisu pozwu, gdyż dokumenty złożone przez powoda nie spełniają warunków formalnych, by móc wywieść z nich skutek prawidłowego wypowiedzenia umowy.

Reasumując należy stwierdzić, że w niniejszej sprawie nie zostało wykazane przez powoda, by doszło do wypowiedzenia umowy, a zatem by jego roszczenie było wymagalne.

Z tych też względów już z tych przyczyn powództwo nie mogło zostać uwzględnione.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie II wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. wyrażającego zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. W związku z tym, że powództwo zostało oddalone w całości to powód powinien zwrócić pozwanemu poniesione przez niego uzasadnione koszty procesu. Na koszty te w niniejszej sprawie składało się: wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 3.600,00 zł ustalone na podstawie § 2 pkt 5) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokatów (Dz. U. z 2023 roku poz. 1964) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 34,00 zł.